Halka Açık Anonim Ortaklıkların Kâr Payı Dağıtımında Genel Esaslar Nelerdir?
Halka açık şirketlerde kar dağıtımı nedir ve nasıl yapılır? Kâr payı, şirketin genel kurulunca onaylanan kâr dağıtım politikası çerçevesinde, nakit veya bedelsiz şekilde ve yalnızca yasal kayıtlarda yer alan dağıtılabilir kaynaklar dikkate alınarak yapılır. Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası düzenlemelerine göre kâr payı dağıtım esaslarını bu yazımızdan öğrenin.
📌 Kâr Payı Dağıtımında Uyulması Gereken Temel Kurallar
Kâr payı dağıtımı, ortaklıkların dönem sonunda elde ettikleri kazançtan pay sahiplerine ödeme yapmaları anlamına gelir. Türk Ticaret Kanunu ve ilgili sermaye piyasası düzenlemeleri çerçevesinde bu süreç belirli kurallara bağlanmıştır. Peki, kâr dağıtımında hangi esaslara dikkat edilmelidir?
1.Genel Kurul Kararı Şarttır
Kâr, ortaklık tarafından ancak genel kurul kararı ile dağıtılabilir.
Bu karar, şirketin kâr dağıtım politikası ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde alınmalıdır.
2.Kâr Dağıtım Politikası Ne İçermelidir?
Politikada şu unsurlar yer almalıdır:
- Kâr payı dağıtılıp dağıtılmayacağı,
- Dağıtım yapılacaksa oranı,
- Kime ve hangi hesap kalemine göre dağıtılacağı (örneğin net dönem kârı veya sermaye),
- Nakit mi yoksa bedelsiz mi dağıtılacağı.
3.Nakit Dağıtım Zorunluluğu
Payları borsada işlem görmeyen şirketlerin, kâr paylarını nakit ve tam olarak ödemeleri zorunludur.
Ödeme, genel kurul toplantısının yapıldığı hesap dönemi sonuna kadar başlamalıdır.
4.Taksitli Ödeme Seçeneği
Genel kurul isterse kâr payını eşit ya da farklı taksitlerle ödeyebilir.
Ancak bu yalnızca borsada işlem gören şirketler için geçerlidir.
Payları işlem görmeyen şirketler taksitli dağıtım yapamaz.
5.Öncelikli Ödeme Sırası
Aşağıdaki ödemeler yapılmadan;
- Başka yedek akçe ayrılamaz,
- Ertesi yıla kâr aktarılamaz,
- Yönetim kurulu üyeleri, çalışanlar veya üçüncü kişilere kâr payı dağıtılamaz:
Bu öncelikli ödemeler:
- Kanuni yedek akçeler
- Pay sahiplerine ayrılan kâr payları
- Varsa esas sözleşmede belirtilen özel ödemeler
6.Bankalar İçin Özel Düzenleme
Halka arz yoluyla pay satan bankaların kâr payı dağıtımı, kendi özel mevzuatlarına tabidir.
7.Yasal Kayıt Sınırı
Dağıtılacak kâr payı, ancak yasal kayıtlarda (Vergi Usul Kanunu’na göre tutulan) yer alan net dağıtılabilir kâr ya da diğer kaynaklardan karşılanabiliyorsa mümkündür.
8.Borsada İşlem Görmeyen Şirketlerde Kâr Payı Hesabı
Bu tür şirketlerde, yasal kayıtlar üzerinden yapılan kâr dağıtım hesaplamaları, finansal tablolarda belirtilen birinci kâr payı tutarından daha düşükse, bu daha düşük tutar esas alınmalıdır.
🎯 Kâr Dağıtımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kâr payı dağıtımı, sadece mali sonuçların değil, aynı zamanda hukuki düzenlemelerin de dikkatle analiz edilmesini gerektirir. Yatırımcı haklarının korunması, şirketin finansal sürdürülebilirliği ve yasal uygunluk, bu sürecin vazgeçilmez unsurlarıdır.
Halka açık şirketlerde kar dağıtımı hakkında daha detaylı bilgi almak ve hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemiz ile yanınızdayız. Ayrıca, dilerseniz Kurucumuz Dr. Soner Altaş‘ın Ticaret Hukuku alanındaki eserlerine göz atabilir veya Türkiye’nin ilk ve tek Şirketler Hukuku ile Organize Sanayi Bölgeleri Hukuku Bilgi Sistemi olan Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ni yakından inceleyebilirsiniz.