🏗️ Organize Sanayi Bölgelerinde İmar Planı Yapımı: Koşullar, Alanlar ve Yapılaşma Kuralları
OSB imar planı yapımı hakkında tüm detaylar: parsel emsal oranları, çekme mesafeleri, hizmet alanı sınırlamaları, lojman düzenlemeleri ve yükseklik kriterleri. Organize sanayi bölgelerinde İP esaslarını adım adım öğrenin.
🔍 İP Nedir?
İP, Organize Sanayi Bölgelerinin arazi kullanım kararlarını, sanayi parsellerini, ortak kullanım alanlarını ve destek hizmetlerini düzenleyen temel plandır. Bu plan, OSB’nin özellikleri ve ihtiyaçları dikkate alınarak hazırlanır ve Organize Sanayi Bölgesi İP Şartnamesi ile ilgili yönetmelik hükümlerine uygun olmalıdır.
🏢 OSB’de Alan Dağılımı ve Rezerv Alanlar
- Sanayi parselleri, ortak kullanım alanları, hizmet ve destek alanları, sağlık koruma bandı ve benzeri alanlar planda yer alır.
- Toplam sanayi alanının %15’ine kadar kısmı, ülke için stratejik öneme sahip yatırımlar için rezerv alan olarak ayrılabilir. Bu yetki Bakanlığa
⚙️ Sanayi Parsellerinde Yapılaşma Koşulları
Sanayi parsellerinde yapılaşma, belirli emsal (E) oranları ve çekme mesafeleri ile sınırlandırılmıştır:
| Ortak Kullanım Alanı Oranı | Emsal (KAKS) | Yükseklik (Yençok) |
| %5 | 0.70 | Serbest (Üretim teknolojisine göre) |
| %10 | 1.00 | Serbest (Üretim teknolojisine göre) |
- Geri çekme mesafeleri, Ek-2 tablosuna göre uygulanır ve Bakanlık onayı olmadan değiştirilemez.
- Teknik gerekçelerle değişiklik zorunlu olsa dahi, çevre yeşili ve parsel içi ring yolu mesafesi
- Ön geri çekme mesafesi uzun kenardan kullanılan parsellerde, katsayı (I) 4’ten az olmamak koşuluyla bir alt parsel tipinin çekme mesafesi uygulanabilir.
📐 Parsel Hesaplama Formülü
Uygulama yapılacak parseller şu formülle hesaplanır:
I = G – O / D – X
Burada;
- G: Parsel genişliği (uzun kenar),
- O: Yan çekme mesafeleri toplamı,
- D: Parsel derinliği (kısa kenar),
- X: Ön ve arka bahçe çekme mesafeleri toplamıdır.
Eğer I katsayısı 4’ten az ise, bir alt parsel tipi çekme mesafesi uygulanamaz.
🏗️ Ortak Kullanım Alanlarında Yapılaşma
- Emsal (E):00
- Minimum yaklaşma mesafesi: 5 metre
- Yükseklik: OSB’nin ihtiyacı, çevredeki yapılaşma ve siluet dikkate alınarak belirlenir.
- Dini tesis alanlarında: Yükseklik serbesttir.
İbadet alanlarının planlamasında yön ve alan büyüklüğü gibi dini ihtiyaç kriterleri esas alınır.
🏠 OSB’de Lojman ve Mevcut Alanlar
- Bakanlık izniyle, OSB içinde çalışanlar için lojman yapılabilir veya katılımcılara yaptırılabilir.
- Lojman alanlarının yeri ve büyüklüğü Bakanlıkça
- Önceden planlanmış ve yapılaşması tamamlanmış OSB’lerde mevcut durum müktesep hak kabul edilir.
🧭 Hizmet ve Destek Alanları
- Toplam oran: Bölge büyüklüğünün en fazla %15’i
- En az parsel büyüklüğü: 3000 m² (elektrikli araç şarj istasyonları hariç)
- Yapılaşma koşulları:
- Küçük imalat ve tamirat alanları hariç, E=1.00 ve minimum 10 m yapı yaklaşma mesafesi.
- Küçük imalat ve tamirat alanlarında, en az 10 m açık çalışma alanı bırakılır ve yükseklik 12 m’yi geçemez.
- Elektrikli araç şarj istasyonlarında, yapılaşma koşulları E=1.00’i aşmamak kaydıyla OSB İmar Planı Şartnamesi ile belirlenir.
🧱 Sanayi Sitelerinde Yükseklik Sınırı
Kanunun geçici 5. maddesine göre kurulmuş OSB’lerde, atölye yüksekliği 12 metreyi geçemez.
Bu sınırı aşan ruhsatlı yapılar için ise mevcut haklar (müktesep hak) korunur.
📌 Sonuç
İP; sanayi, ortak kullanım ve destek alanlarının planlı şekilde gelişmesini sağlayarak verimli, sürdürülebilir ve düzenli sanayi yerleşimi hedefler. Plan, hem çevresel hem teknik gereklilikleri dengeleyerek yatırım ortamını güçlendirmeyi amaçlar.
OSB imar planı yapımı hakkında daha detaylı bilgi için diğer blog yazılarımıza bakabilirsiniz. Hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemiz ile yanınızdayız. Ayrıca, dilerseniz Kurucumuz Dr. Soner Altaş’ın eserlerine göz atabilirsiniz. İsterseniz Türkiye’nin ilk ve tek Şirketler Hukuku ile Organize Sanayi Bölgeleri Hukuku Bilgi Sistemi olan Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ni de yakından inceleyebilir ve üye olabilirsiniz.

