📌 Organize Sanayi Bölgelerinde Menkul Kıymet, Alacak Senetleri, Demirbaş, Banka, Gayrimenkul ve Taşıtların Sayımı ile Mutabakatı
OSB sayım ve mutabakat işlemleri nasıl yapılır? Organize sanayi bölgelerinde menkul kıymet, alacak senedi, demirbaş, banka hesabı ve gayrimenkullerin sayımında ve bunların mutabakatında nelere dikkat edilmelidir? Organize sanayi bölgelerinde sayım işlemlerine ve mutabakata dair güncel bilgi ve uygulama esasları bu yazımızda.
Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) ve işletmelerde mali disiplinin sağlanması için menkul kıymetler, alacak senetleri, demirbaşlar, banka hesapları ve gayrimenkuller düzenli olarak sayım işlemine ve mutabakata tabi tutulmalıdır. Bu yazımızda, her bir varlık türü için sayım işlemi ile mutabakat sürecini adım adım ele alıyoruz.
🔹 Menkul Kıymetlerin Sayımı ile Mutabakatı
- Kasadaki paraların sayımından sonra yapılır.
- Sayım sonucunda Menkul Kıymetler Sayım Tutanağı düzenlenir.
- Bankalarda muhafaza edilen menkul kıymetler de belgeler üzerinden kontrol edilir.
- Denetim mizanı ve defteri kebir kayıtlarıyla karşılaştırılarak kayıtların doğruluğu test edilir.
📌 Yatırım Fonları ve Hisse Senetlerinin Sayımı ile Mutabakatı
- Organize Sanayi Bölgesi paralarının yatırım fonlarında veya hisse senetlerinde değerlendirilmesi halinde, mutabakat banka ekstreleri ve birim fiyatlar üzerinden yapılmalıdır.
- Fon ve hisse senedi kayıtları, alış fiyatı ile değil, günlük piyasa değeri üzerinden karşılaştırılmalıdır.
- Yatırım fonları ve hisse senetleri mutabakatı ayrı başlıklarda gösterilmelidir.
🔹 Alacak Senetlerinin Sayımı ile Mutabakatı
- Kasadaki para ve menkul kıymet sayımından sonra yapılır.
- Sayım sonucu Alacak Senetleri Sayım Tutanağı düzenlenir.
- Denetim mizanı ve defteri kebir kayıtları ile karşılaştırılarak mutabakat sağlanır.
🔹 Demirbaşların Sayımı ile Mutabakatı
- Kasa, menkul kıymet ve alacak senetlerinden sonra yapılır.
- Sayım, örnekleme usulü ile veya değerli demirbaşların tamamı üzerinden yapılabilir.
- Organize sanayi bölgelerinde demirbaş defteri tutma zorunluluğu bulunmasa da sayım sonuçları muhasebe kayıtlarıyla karşılaştırılmalıdır.
- Eksiklik veya fazlalık tespit edilirse, Demirbaş Açığı Tespit Tutanağı veya Demirbaş Fazlası Tespit Tutanağı düzenlenir.
- Eksiklik durumunda kırılma, bozulma, çalınma ihtimalleri de değerlendirilmelidir.
🔹 Banka Hesaplarının Mutabakatı
- Banka bakiyeleri, denetim mizanı ve defteri kebir kayıtları ile karşılaştırılır.
- Banka ekstreleri üzerinden, muhasebe kayıtlarına alınmayan giriş-çıkışlar tespit edilir.
- Özellikle bankadan çekilen ancak muhasebeye kaydedilmeyen paraların Organize Sanayi Bölgesi için kullanılıp kullanılmadığı araştırılır.
- Birden çok banka veya hesap varsa her biri için ayrı mutabakat yapılmalıdır.
- Vadesiz ve vadeli mevduatlar için ayrı ayrı kontrol gerekir.
🔹 Gayrimenkul, Nakil Vasıtaları ve İş Makinaları
- Gayrimenkuller için, ilgili tapu sicil müdürlüğünden takyidatlı kayıt alınır.
- Organize Sanayi Bölgesi kayıtları ile karşılaştırılarak ipotek veya haciz olup olmadığı araştırılır.
- Nakil vasıtaları ve iş makineleri, trafik tescil belgeleri üzerinden ve fiili inceleme ile kontrol edilir.
✅ Sonuç
Organize sanayi bölgelerinde yapılan sayım işlemleri ile mutabakat süreci, işletmenin mali yapısını şeffaf tutmak ve olası usulsüzlükleri engellemek için kritik öneme sahiptir.
- Menkul kıymet, alacak senedi, demirbaş, banka ve gayrimenkul varlıkların düzenli olarak kontrol edilmesi,
- Açık veya fazlaların derhal tespit edilmesi,
- Muhasebe kayıtları ile fiili durumun uyumunun sağlanması
işletmelerin hem mali güvenliği hem de yasal yükümlülükleri açısından hayati önem taşır.
🔍 Sık Sorulan Sorular
1.Menkul kıymet mutabakatı nasıl yapılır?
Menkul kıymetlere dair fiziki sayım sonuçları ile bankalardan alınan bilgilerin denetim mizanı ile karşılaştırılması suretiyle yapılır.
2.Demirbaş defteri zorunlu mudur?
Organize sanayi bölgelerinde demirbaş defteri tutulması yasal olarak zorunlu değildir. Demirbaşların takibinde, muhasebe kayıtları üzerinden kontrol sağlanır.
3.Banka mutabakatında uyumsuzluk çıkarsa ne yapılır?
Banka ekstreleri yeniden incelenir. Muhasebe kayıtlarıyla karşılaştırılır, gerekiyorsa ilgililerden açıklama alınır.
OSB sayım ve mutabakat işlemleri hakkında daha detaylı bilgi almak ve hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemiz ile yanınızdayız. Ayrıca, dilerseniz Kurucumuz Dr. Soner Altaş’ın Ticaret Hukuku alanındaki eserlerine göz atabilir veya Türkiye’nin ilk ve tek Şirketler Hukuku ile Organize Sanayi Bölgeleri Hukuku Bilgi Sistemi olan Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ni yakından inceleyebilirsiniz.
