Organize Sanayi Bölgelerinde Arsa ve Altyapı Katılım Payı Ödemelerindeki Gecikme Faizlerine KDV Uygulanır mı?
OSB gecikme faizlerinde KDV istisnası olup olmadığını merak ediyorsanız, bu yazımızı okumalısınız. Organize sanayi bölgelerinde arsa ve altyapı katılım payı ödemelerindeki temerrüt nedeniyle uygulanacak faizlerin Katma Değer Vergisi’nden istisna olup olmadığı ve bölge idari giderlerinin karşılanabilmesi amacıyla tahsil edilecek yönetim aidatlarının Katma Değer Vergisi oranı tartışmalı konulardan birisidir.
Katma Değer Vergisi Hükümleri
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1/1. maddesinde, Türkiye’deki ticari, sınai, zirai faaliyetler ve serbest meslek faaliyetleri çerçevesinde gerçekleştirilen teslim ve hizmetlerin Katma Değer Vergisine tabi olduğu belirtilmiştir.
Kanunun 17/4-k maddesinde ise organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi siteleri için kurulmuş olan iktisadi işletmelerin arsa ve işyeri teslimlerinin Katma Değer Vergisi’nden muaf tutulduğu ifade edilmektedir.
20. maddede ise teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu açıklanmıştır.
Yasanın 24/c maddesi ise vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi her türlü gelir ile sağlanan hizmetlerin Katma Değer Vergisi matrahına dahil edilerek vergilendirileceğini hükme bağlamaktadır.
Katma Değer Vergisi Genel Tebliği Hükümleri
69 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’nde, organize sanayi bölgeleri ya da küçük sanayi sitelerinin kurulması amacıyla oluşturulan iktisadi işletmelerin yalnızca arsa ve işyeri teslimlerinin istisna kapsamında yer aldığı belirtilmiştir. Bu organizasyonların gerçekleştirdiği her türlü hizmet ve arsa ile işyeri dışındaki teslimlerin yanı sıra bölge ve site dışındaki arsa ve işyeri teslimlerinin de genel hükümler çerçevesinde Katma Değer Vergisi’ne tabi olduğu ifade edilmiştir. Ayrıca, bu tür organizasyonlar tarafından yapılan mal ve hizmet satışlarının da genel Katma Değer Vergisi hükümlerine göre vergilendirileceği açıklanmıştır.
Kurumlar Vergisi Kanunu Hükümleri
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda, dernekler ve vakıfların kurumlar vergisi mükellefleri arasında yer almadığı, ancak bu kuruluşlara ait iktisadi işletmelerin vergi mükellefi olduğu belirtilmiştir. Kanunun 2. maddesinin 5. fıkrasına göre, dernek veya vakıflara ait, faaliyetleri sürekli olan sermaye şirketi ve kooperatif statüsünde olmayan ticari, sınai ve zirai işletmeler iktisadi işletme sayılmaktadır.
Aynı zamanda, dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmelerin kazanç amacı gütmemeleri veya faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunması bu mükellefiyetin değişmesini sağlamaz. Ayrıca, işletmelerin tüzel kişilikleri olmaması, bağımsız muhasebe sistemlerinin bulunmaması gibi durumlar da mükellefiyetin doğmasına engel teşkil etmez.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 4/1 (n) maddesi ile organize sanayi bölgelerinin, altyapı hizmetleri sağlamak amacıyla kurdukları iktisadi işletmelerin kurumlar vergisinden muaf tutulacağı belirtilmiştir. Ancak, organize sanayi bölgeleri tüzel kişilikleri itibariyle kurumlar vergisi mükellefi sayılmamaktadır.
1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde ise organize sanayi bölgelerinin hangi iktisadi işletmelerinin kurumlar vergisine tabi olacağı açıklanmıştır. Tebliğde, kazanç sağlama amacı gütmeyen ancak ticari, sınai veya zirai faaliyetlerde bulunan işletmelerin iktisadi işletme sayılacağı vurgulanmıştır.
İktisadi İşletme Oluşturma Kıstası
Buna göre, organize sanayi bölgeleri, tüzel kişilikleri dolayısıyla kurumlar vergisi mükellefi olmayıp, devamlı ticari, sınai ve zirai faaliyetleri nedeniyle ortaya çıkan iktisadi işletmeleri kurumlar vergisine tabi tutulur. Ancak, organize sanayi bölgelerinin altyapı hizmeti sunmak amacıyla gerçekleştirdiği işlemler kurumlar vergisinden muaf olur.
Diğer yandan, organize sanayi bölgelerinin idari giderlerini karşılamak amacıyla, katılımcılardan alınan aylık aidatlar ticari, sınai veya zirai faaliyet olarak kabul edilmediği için iktisadi işletme oluşturmaz. Bu nedenle, bu aidatlar Katma Değer Vergisi’ne tabi tutulmaz.
Sonuç olarak, organize sanayi bölgelerinde yapılan arsa ve işyeri teslimleri, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17/4-k maddesi gereğince Katma Değer Vergisi’nden muaf tutulmaktadır. Arsa teslimlerinin bedeli içinde yer alan altyapı katılım payı ve arsa katılım payı ile bunlara ilişkin faizler de bu istisna kapsamında yer almaktadır.
Ancak, bölge dışında bulunan arsa teslimleri ve bu arsalara ilişkin katılım payları ile işyeri teslimleri Katma Değer Vergisi’ne tabi olacaktır. Aynı şekilde, bölge idari giderlerinin karşılanması amacıyla katılımcılardan alınan aylık aidatlar, herhangi bir teslim veya hizmetin karşılığı olmamak şartıyla Katma Değer Vergisi’nden muaf tutulmaktadır.
OSB gecikme faizlerinde KDV istisnası hakkında daha detaylı bilgi almak ve uzmanlık konularımız hakkında bilgi sahibi olmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Ayrıca, organize sanayi bölgelerine ilişkin binlerce içtihat, mevzuat, makale, yazı ve belgeye ulaşmak için Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ne göz atabilirsiniz.
